Tematyka szczotek drucianych wydaje Ci się banalna, lecz pozostajemy w tej branży od ponad pięćdziesięciu lat i uwierz nam – skutecznie pracująca szczotka to coś więcej, niż myślisz...
Szczotka została wykorzystana w procesie produkcji stołu, przy którym siedzisz, między innymi dzięki niej wyprodukowano kubek, z którego właśnie teraz pijesz kawę, a nawet… komputer, z którego korzystasz.
Dzięki naszym szczotkom mogłeś dziś rano dojechać do miejsca pracy swoim samochodem. Co robiłeś wcześniej? Zjadłeś śniadanie w towarzystwie rodziny? Zjechałeś windą na parter bloku, w którym mieszkasz? Czytałeś gazetę?
Samochód, produkty spożywcze, winda, gazeta – mamy w tym wszystkim swój udział, jesteśmy we wszystkich tych miejscach, projektując i wytwarzając nasze szczotki.
Klasyfikacja szczotek
Szczotki techniczne można klasyfikować ze względu na ich przeznaczenie.
Szczotki rotacyjne służą do obróbki powierzchni przy zastosowaniu elektronarzędzi. Urządzenie elektryczne wprawia w ruch obrotowy szczotkę, która pracuje w zetknięciu z poddawanym obróbce materiałem. Ta grupa szczotek jest najliczniejsza, należy do niej większość obecnych na rynku produktów szczotkarskich. Obejmuje ona zarówno szczotki wykorzystywane w gospodarstwach domowych, jak i w zakładach pracy. Niewielkie szczotki rotacyjne mogą służyć do precyzyjnej obróbki małych elementów bądź do szczotkowania miejsc trudnodostępnych, tymczasem dużych rozmiarów szczotki walcowe stanowią części skomplikowanych ciągów produkcyjnych. Szczotki rotacyjne przybierają formę szczotek tarczowych, doczołowych, pędzelkowych oraz walcowych. Szczotki z włosiem splatanym w formie warkocza służą do wykonywania bardziej skomplikowanych prac skrawających, jak gratowanie czy czyszczenie spawów.
Wyciory i szczotki kominiarskie stosowane są do czyszczenia przewodów kominowych, konserwacji pieców centralnego ogrzewania oraz montażu urządzeń wody i klimatyzacji. Pracę nimi wykonuje się przy użyciu siły mięśni, choć niektórych produktów z tej grupy można używać z wykorzystaniem elektronarzędzi. Niekiedy wymagają zastosowania opraw przedłużeniowych, umożliwiających dokładne wyczyszczenie kanału bądź rury.
Szczotki ręczne to zarówno tradycyjne uniwersalne szczotki o krótkim uchwycie, przeznaczone do usuwania cienkiej warstwy wierzchniej, np. farby czy rdzy, jak również szczotki przygotowane do montażu na kiju, służące do zbierania substancji oraz zamiatania. Praca nimi wykonywana jest w ruchu posuwisto-zwrotnym.
Szczotki listwowe mogą stanowić element czyszczący, zgarniający bądź separujący w różnorodnych procesach technologicznych. Wykorzystywane są także jako uszczelniacze do drzwi. Szczotki te mają postać pasm stalowych zaciskających włosie, którego długość można na etapie produkcji modyfikować w zależności od ich zastosowania. Dodatkowe oprawy aluminiowe dostępne dla niektórych rodzajów szczotek listwowych znacznie ułatwiają montaż.
Użytkowanie szczotek rotacyjnych
Szczotki rotacyjne – tarczowe, doczołowe, pędzelkowe i walcowe – znajdują skuteczne zastosowanie zarówno w procesach oczyszczania powierzchni, jak również w pracach ukierunkowanych na wytworzenie powierzchni o szczególnych właściwościach i przeznaczeniu.
Cechy powierzchni szczotkowanego elementu formułują się w początkowej fazie procesu obróbki. Zależą one od rodzaju obrabianego materiału oraz takich parametrów, jak sposób osadzenia drutów w szczotce i ich średnica, siła docisku elementu do szczotki oraz kierunki szczotkowania. Szczotkowanie może być jednokierunkowe albo następować w dwóch wzajemnie równoległych przeciwnych lub wzajemnie prostopadłych kierunkach.
Zjawiska fizyczne występujące w toku procesu powodują powstawanie naprężeń wewnętrznych w strefie tuż przy powierzchni elementu poddawanego obróbce, które przechodzą w nieznaczne naprężenia ściskające w głębszych warstwach tego elementu. Szczotkowanie umożliwia więc nie tylko oczyszczenie powierzchni, lecz powoduje także powstawanie w obrabianym materiale warstwy wierzchniej charakteryzującej się właściwościami fizyko-mechanicznymi znacznie różniącymi się od właściwości materiału podstawowego.
Szczotki rotacyjne pracują w ruchu obrotowym i z tego względu muszą charakteryzować się wyjątkową jakością oraz trwałością. W celu ich zapewnienia wszystkie oferowane przez nas szczotki przeznaczone do napędu mechanicznego są poddawane próbie siły odśrodkowej.
Na wydajną i skuteczną pracę tego rodzaju szczotek wpływają dwa podstawowe czynniki:
- siła docisku włosia szczotki do obrabianej powierzchni
- prędkość obrotowa
Siła docisku powinna być nieznaczna, tak aby powierzchni roboczej dotykały wyłącznie końcówki włosia szczotki. Zwiększenie docisku nie polepszy efektu szczotkowania, a spowoduje tylko wzrost zapotrzebowania mocy, co stanie się przyczyną przeciążenia szczotki i może doprowadzić do jej awarii.
Prędkość obrotową należy dobrać odpowiednio do rodzaju wykonywanej szczotką pracy. Zalecane prędkości obrotowe to:
- usuwanie rdzy: 35-45 m/s
- polerowanie: 30-40 m/s
- obróbka tworzyw sztucznych: 15-20 m/s
Każda szczotka rotacyjna marki SZCZOTPOL posiada przypisaną maksymalną liczbę obrotów. Przekraczanie tej liczby również nie przyspieszy ani nie polepszy efektu szczotkowania, może natomiast spowodować uszkodzenie szczotki oraz zagrożenie dla jej użytkownika. W większości przypadków do osiągnięcia optymalnych wyników pracy wystarczy mniejsza liczba obrotów.
Przedstawiony poniżej wykres wskazuje moc napędu wymaganą ze względu na średnicę szczotki oraz prawidłowy docisk szczotki do obrabianej powierzchni. Dobranie odpowiedniej prędkości obrotowej ułatwi tabela przeliczeniowa.
W przypadku uzyskania zbyt słabego efektu szczotkowania należy zastosować się do poniższych wskazówek:
- zwiększyć prędkość roboczą poprzez zastosowanie szczotki o większej średnicy lub zwiększenie liczby obrotów bez przekraczania maksymalnej liczby obrotów przewidzianej dla danej szczotki
- zastosować szczotkę o krótszych drutach
- zastosować szczotkę o grubszych drutach
W przypadku uzyskania zbyt silnego efektu należy:
- zmniejszyć prędkość roboczą poprzez zastosowanie szczotki o mniejszej średnicy lub zmniejszenie liczby obrotów
- zastosować szczotkę o dłuższych drutach
- zastosować szczotkę o cieńszych drutach
Bezpieczeństwo użytkowania szczotek
Szczotkowanie jest jednym z rodzajów obróbki mechanicznej powierzchni. Ze względu na rodzaj ruchu szczotki wyróżnia się szczotkowanie szczotką wirującą (rotacyjną) oraz szczotkowanie w ruchu posuwisto-zwrotnym, zwykle przy użyciu szczotki ręcznej zaopatrzonej w odpowiedni uchwyt.
Użytkując szczotki rotacyjne, nigdy nie przekraczaj przypisanej szczotce prędkości obrotowej! Przekroczenie prędkości obrotowej może spowodować uszkodzenie szczotki. Elementy uszkodzonej szczotki mogą poważnie zranić nie tylko ciebie, lecz także osoby znajdujące się w Twoim bezpośrednim otoczeniu!
Nie dociskaj szczotki rotacyjnej do powierzchni roboczej, wykorzystując całą swoją siłę mięśni. Siła docisku powinna być nieznaczna, tak aby powierzchni roboczej dotykały wyłącznie końcówki włosia szczotki. Dociśnięcie szczotki spowoduje jej awarię, co może doprowadzić do wypadku!
Pamiętaj, aby podczas pracy wykonywanej szczotką rotacyjną zawsze zakładać ochronę oczu.
Nie lekceważ szczotek ręcznych. Z ich użytkowaniem związane są mniej poważne zagrożenia, lecz nadal pozostają one narzędziami skrawającymi wyposażonymi w tysiące ostrych drutów! Przed rozpoczęciem pracy załóż rękawice ochronne!
Nigdy nie używaj szczotek uszkodzonych. Wykorzystując je, stwarzasz niebezpieczeństwo dla siebie i swojego otoczenia.